Hoe wordt bladrol in aardappelen veroorzaakt?

16 mei 2023

Het bladrolvirus tast vooral het phloeem (de zeefvaten) aan. Via het phloeem worden de in het blad gevormde suikers getransporteerd naar o.a. de knollen. Doordat tengevolge van een bladrolinfectie veel zeefvaten door de vorming van callose verstopt raken wordt dit transport sterk belemmerd. Als gevolg hiervan wordt zetmeel voor een deel in het blad opgeslagen dat daardoor gaat krullen en dikker dan normaal en hard en krakerig wordt. De opbrengst van secundair zieke planten is vaak minder dan de helft van die van gezonde planten; in zeer gevoelige aardappelrassen kan de opbrengstderving de 90 procent benaderen. Alle Nederlandse rassen zijn meer of minder vatbaar voor bladrol. Ten zuiden van de grote rivieren wordt meestal eerder en meer bladrol waargenomen dan in noordelijker gelegen gebieden. Door de in zwang zijnde methoden van virusbestrijding is bladrol in Nederland vrijwel geëlimineerd.

Levenswijze van bladrol

Naast aardappel kunnen tomaat (Solanum lycopersicum), de lampionplant (Physalis floridana), doornappel (Datura stramonium) en het herderstasje (Capsella bursa-pastoris) als waardplant voor het bladrolvirus fungeren. De drie laatst genoemde plantensoorten kunnen ook als virusreservoir dienen. Het bladrolvirus wordt in het veld alleen op persistente wijze door bladluizen overgebracht. De groene perzikluis, Myzus persicae, is de meest efficiënte en meest belangrijke overbrenger. Daarnaast fungeren ook de aardappeltopluis, Macrosiphum euphorbiae, en de boterbloemluis, Aulacorthum solani, als vector voor het bladrolvirus, zij het dat deze luizen het virus aanmerkelijk minder efficiënt overbrengen dan M. persicae.

Bladrol voorkomen/bestrijden

Bij de teelt van pootaardappelen hoogwaardig uitgangsmateriaal gebruiken en streven naar een vroeg gesloten gewas. Verder vroege selectie toepassen, zo nodig direct na opkomst gebruik maken van middelen die bladluizen bestrijden en tijdig het loof verwijderen of vernietigen. Voorkom hergroei. Genoemde maatregelen hebben er toe geleid dat bladrol in Nederland thans nog maar heel weinig voorkomt. Bij de teelt van consumptie- en zetmeelaardappelen goedgekeurd pootgoed gebruiken.

Mogelijk bent u ook geïnteresseerd in:

Succes beheersing Veenkoloniale AM afhankelijk van kennis bij telers

Kennis bij telers moet up-to-date worden gehouden om aardappelmoeheid (AM) te beheersen, zodat de aardappelteelt in de Veenkoloniën mogelijk blijft. Dat blijkt uit de eindrapportage van het vierjarige HLB-project Beheersing van Veenkoloniale AM, dat recent is afgerond. Een vervolgproject is volgens HLB zeer wenselijk.

WUR start grootschalig onderzoek op naar ziekmakende aaltjes

Door klimaatverandering en genetische selectie komen wortelknobbelaaltjes steeds noordelijker in Europa voor en zijn cystenaaltjes steeds moelijker te beheersen. Daarmee vormen deze parasieten een toenemend gevaar voor de teelt van aardappelen. Om de opmars goed in beeld te krijgen en passende en duurzame oplossingen te vinden voor het probleem, start de Wageningen University & Research…

In 2024 weer informatieve Themadag Aardappelen

Op woensdag 24 januari organiseert de Landbouwbeurs Noord en Centraal Nederland, LNCN, weer de jaarlijkse Themadag Aardappelen in de Meerpaal te Dronten. Toonaangevende sprekers zullen branchegenoten meenemen in keur aan inspirerende onderwerpen die momenteel actueel zijn in de aardappelsector.

Aardappelbladrolvirus: het aantastingsbeeld in loof en knol

In het loof zijn de symptomen van bladrol afhankelijk van virusstam, aardappelras en klimatologische omstandigheden. Symptomen van primaire infecties verschijnen het eerst in de top van de plant. De topbladeren zijn strak, langs de hoofdnerf binnenwaarts naar boven gerold en in kleur variërend van bleekgeel tot lichter groen dan normaal en soms, afhankelijk van het…