Als de aardappel uw vak is, lees Aardappelwereld magazine digitaal en op papier

“Een kwestie van goed opletten”

maart 2023


“In veel aardappelbewaringen is het op dit moment een kwestie van goed opletten. Zeker in schuren met enkel buitenluchtkoeling is het van belang om de partij niet alleen op kieming te controleren, maar ook op rot.”

“Al voor het begin van de bewaarperiode was duidelijk dat kieming in bewaaraard­appelen dit seizoen weleens een zorgenkindje zou kunnen gaan zijn. Droge en warme zomers staan namelijk veelal garant voor een vervroegd doorbreken van de kiemrust. Daar kwam nog eens bij dat een veldbehandeling met de inmiddels veel toegepaste kiemregulator MH (maleïne hydrazide) vanwege droogte rondom het optimale behandeltijdstip niet door kon gaan, of slechts ten dele slaagde. We zagen al in de veldperiode grote verschillen in gewasvitaliteit tussen en binnen percelen, en die zijn nu terug te zien in de bewaar­schuren. Al in november attendeerden we telers daarom zeer opmerkzaam te zijn op kiemen. Zeker omdat bij toepassing van een middel als 1,4SIGHT behandeling voor het zichtbaar zijn van kiempjes het beste werkt. Toch lukte dit niet in alle gevallen. Met een hoge begindosering is de kieming nog wel stop te zetten, maar het is niet altijd de meest ideale ingreep. Dat blijkt onder­tussen wel in enkele cellen waarin die late behandeling aan de orde is geweest, daar lopen telers telkens achter de feiten aan. Meerdere vervolgbehandelingen hoger doseren dan de gebruikelijke 10 milliliter is dan vaak de strategie. In een enkel geval is bij een bewaarsysteem met 1,4SIGHT zelfs tussenkomst van een kiemafbrander als Argos of Biox-M noodzakelijk. Nog een tip voor het secuur monitoren van de kieming: maak vaste controlepunten. Dat doe je door bijvoorbeeld één of meerdere houten raamwerkjes op de hoop te leggen waarbinnen je het verloop van de kieming in de gaten houdt.

Hoge knoltemperaturen

Bijkomende factor die het beheersen van de kieming momenteel lastig maakt zijn de relatief hoge en sterk wisselende buitentemperaturen in de eerste maanden van 2023. (Bron: KNMI)

Bijkomende factor die het beheersen van de kieming momenteel lastig maakt zijn de relatief hoge en sterk wisselende buitentemperaturen in de eerste maanden van 2023. Zeker in schuren met alleen buitenluchtventilatie. Zo constateren we dat in menige aardappelhoop de gemiddelde knoltemperatuur al enkele graden boven de norm ligt, 9 tot 10 graden Celsius in fritesaardappelen is geen uitzondering. Wel uitzonderlijk voor dit tijdstip van het jaar. Temperatuur­beheersing is erg lastig, maar wat zeker kan helpen, is adequaat reageren op die wisselende weerssituaties en daarbij onmiddellijk passende maatregelen nemen. Hou de weerberichten dagelijks in de gaten en wees alert op momenten met lage temperaturen waarop koeling mogelijk is. Stel, indien bijvoorbeeld handmatig nodig is, de delta-T bij in het regelprogramma bij. Verklein deze bij lagere buitentemperaturen en vergroot deze wanneer buitentemperaturen aan de hoge kant zijn. Kun je langere tijd niet extern ventileren vanwege te hoge buitentemperaturen, draai dan elke drie uur drie kwartier intern. Dat houdt de knoltemperatuur door de hele hoop mooi gelijk en voorkomt condens.

Opkomend rot

Wat we in het begin van het seizoen nog niet helemaal aan zagen komen is het ontstaan van rot. Daar is eerder al melding van gemaakt in regio’s waar product vrij nat is ingeschuurd, zoals in het zuidwesten van Nederland. Vooral in het ras Agria heeft dat tot de nodige narigheid geleid. Inmiddels komt ook in andere regio’s en in andere rassen zoals Fontane in opkomende mate rot voor. Verspreid door de bewaarplaatsen zien we aangetaste knollen en niet alleen in de grootste exemplaren, maar net zo goed in de kleinere. Wat we constateren is dat het rot zich veelal vanuit het midden van de knol ontwikkelt, wat mogelijk duidt op de aanwezigheid van waterrot (Pythium). Een logische verklaring hiervoor zijn de hoge knoltemperaturen, wat de ontwikkeling van de oömyceet versneld in gang zet. Als preventie is het dus zowel van belang de gewenste bewaartemperatuur in acht te nemen alsook rotte knollen snel weg te drogen en het ontstaan van lekvocht goed in de gaten te houden.”

Het bewaren van aardappelen is een vak apart en vereist veel kennis en ervaring. In deze Bewaarcolumn delen vier ervaren bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips met lezers van Aardappelwereld magazine. Dit keer een bijdrage van Renould Schiffelers, werkzaam in de regio Zuidoost-Nederland. ●


Lees hier ons volledige bewaardossier!

Evenementen

©2015 - 2024 Aardappelwereld | Ontwerp en realisatie COMMPRO