Leo Hanse

In het najaar van 2023 komen twee landbouwtechneuten met verschillende achtergrond bij toeval met elkaar in contact. Ze ontdekken in het daaropvolgende gesprek dat ze allebei in hetzelfde onderwerp geïnteresseerd zijn en elk vanuit hun eigen discipline iets missen. Lander Pauwels Malengier, zoon van een machinehandelaar, heeft geconstateerd dat van alle mogelijke aansturingstechnieken op veldspuiten, kopers hiervan nog maar bar weinig benutten. Grootste bottleneck is het gebrek aan input, oftewel bruikbare data. Ruben van de Vijver, voormalig onderzoeker bij het Vlaamse Instituut voor Landbouw-, Visserij en Voedings­onderzoek (ILVO), constateert in zijn werkveld juist het tegenovergestelde. Een berg aan beschikbare technische mogelijkheden en data blijft na beproevingen vaak onaangeroerd in de la liggen, “het komt niet waar het uit­eindelijk wezen moet”, namelijk bij diezelfde landbouwpraktijk. De conclusie was dus snel getrokken: breng de twee tekortkomingen bij elkaar en je hebt een praktisch toepasbaar concept. Zo gezegd, zo gedaan. Sindsdien trekken beide mannen op in de gezamenlijke onderneming Croptic.

Zelfontwikkelde AI-tools

Zoals de toevoeging al verklapt draait alles om AI, oftewel kunstmatige intelligentie en dronedata, licht Pauwels Malengier toe. Waar hij en zijn compagnon in Gent onmiddellijk mee aan de slag zijn gegaan, is het verwerken van camerabeelden die zijn vastgelegd met drones. Daarvoor hadden ze al de beschikking over enkele zelfontwikkelde AI-tools, en daar komen nog telkens nieuwe bij. “Onze belangrijkste opdracht is om van camerabeelden zo snel mogelijk taakkaarten voor de klant beschikbaar te hebben tegen een zo laag mogelijke prijs.” Drones vormen volgens hem nu de meest geschikte techniek om beelden van gewaspercelen te maken en die om te zetten in praktisch bruikbare taakkaarten. Ze zijn makkelijk te verplaatsen en kunnen relatief laag boven land vliegen. Ook hebben ze geen last van bewolking, zoals bij satellietopnamen wel het geval kan zijn. “De enige hindernis voor ze is tot nu toe nog harde wind en neerslag, vooral de kleinere uitvoeringen zijn daar gevoelig voor”, meent de techneut.

Eigen vliegschema

“We werken als volgt”, vervolgt hij in het Gentse kantoor. “Dronepiloten, telers of loonwerkers met drones leveren bij ons beelden aan, en die verwerken we vervolgens tot taakkaarten. Tot nu toe betreft dat voornamelijk taakkaarten voor onkruidbestrijding, maar daarover zo meer. Aanvullend hebben we voor­lopig ook nog de mogelijkheid om met een eigen drone loonwerk uit te voeren. Daar zijn we mee begonnen, omdat twee jaar geleden nog maar weinig drones in de sector actief waren. Ondertussen merken we dat het heel erg snel gaat met de investeringen hierin. Al heel veel landbouwers hebben inmiddels een of meerdere drones met camera aangeschaft en ook het aantal loonwerkers neemt toe. Ik schat in dat we nu al bijna vijftien klanten in Nederland en België hebben die in de afgelopen twee jaar in een eigen drone investeerden.” Het is wel zo dat de drones voor onze dataverwerking over goede apparatuur voor geschikte beeldopnames moeten beschikken, stelt Pauwels Malengier. Voor een bedrag van ongeveer 4.000 euro heb je volgens hem tegenwoordig al een drone met een daarvoor benodigde RGB-camera en RTK-gps. Deze professionele zijn DJI-drones zijn ook uitgerust met multi­spectraalcamera’s. Het voordeel daarvan is dat je hiermee infraroodbeelden kunt maken om bijvoorbeeld de bemestingstoestand van een gewas te bepalen. “Om voldoende bruikbare beelden van een perceel te krijgen, leveren we de klant zelf altijd een vliegschema voor de drone aan. Dan weten we zeker dat er geen onnauwkeurigheden in de taakkaarten komen. Daarbij stellen we de drones dan in op de juiste hoogte voor de meest scherpe opnames en kiezen vliegroutes die rekening houden met de veldgrens, dit om zo weinig mogelijk te keren.”

Onkruiddetectie in gewas

Met onkruiddetectie is Croptic.ai al een heel eind op weg. Niet alleen voor waarnemingen op kale grond, maar ook of juist binnen een groen gewas als aardappelen. “Zolang binnen een opname onderscheid is te maken tussen cultuurplant en onkruid, kunnen onze AI-tools hiervan een zeer precieze taakkaart maken. Dat is dus veelal voor het sluiten van het gewas. Onze AI-verwerking is inmiddels zo krachtig dat we al binnen een paar dagen kaarten voor de landbouwers beschikbaar kunnen hebben, dat past immers bij onze hoofddoelstelling. Die kunnen ze dan gebruiken in apparatuur als veldspuiten om daarmee plaatsspecifiek bespuitingen uit te voeren, bijvoorbeeld met een spotsprayer of een veldspuit met individuele dopaansturing. Maar ook met grotere secties zijn aanzienlijke besparingen te behalen. Waar we ook aan werken zijn AI-tools per onkruid. Zo zijn we al heel ver met bruikbare taakkaarten voor het opsporen van een onkruid als knolcyperus”, legt de taakkaartspecialist uit.

Volgend jaar virusdetectie

“Volgend jaar komt er nog een hele interessante AI-tool bij”, kan Pauwels Malengier alvast enthousiast verklappen. “Dan hopen we namelijk voor te starten met de verwerking van beelden voor virusdetectie in pootgoed. We zijn nu al volop opnamen aan het maken in Nederlandse regio’s met pootaardappelen. Momenteel kunnen we al tot 80 procent aan viruszieke planten in kaart brengen. Dat is natuurlijk nog altijd bijna 20 procent te weinig, want het is van belang om bijna alle aantastingen te spotten, om de ongewenste klassenverlaging te voorkomen. We schatten in dat we met opnamen van dit seizoen voldoende beelden beschikbaar hebben om met onze programmatuur voor volgend teeltjaar een praktijkrijpe virus-AI-tool beschikbaar te hebben. Voor enkele grote rassen zijn we die nu aan het samenstellen, en in de komende jaren hopen we het rijtje met andere aan te vullen. Om het dan ook in de praktijk te brengen zijn we een samenwerking aangegaan met het Nederlandse bedrijf Vegniek uit Emmeloord. Dat maakt onder meer selectiewagens. Wanneer met dronebeelden een opname is gemaakt van een pootgoedperceel, verwerken wij deze in taakkaarten. Die kunnen we dan naar een computer op de selectiewagen sturen. Daarop krijgen de selecteurs dan de viruszieke planten in beeld om ze vervolgens handmatig te kunnen verwijderen. In dit geval heb je dus het menselijk oog dat selecteert met aanvulling van de dronebeelden. Dit zal de nauwkeurigheid van virusselectie naar onze mening fors verhogen. Een andere samenwerking die we onlangs zijn aangegaan is die met het bedrijf BBleap uit het Nederlandse Rijen. Deze onderneming maakt separate precisietechnieken voor veldspuiten met aansturing door taakkaarten. Die van ons zijn daarin te integreren. Land­bouwers die een taakkaart laten maken, betalen 20 euro per hectare exclusief btw wanneer ze deze met een eigen drone gemaakt hebben, laat Pauwels nog weten. Schakelen ze een drone of dronepiloot van Croptic in, dan komt daar nog 15 euro per hectare bij. Wie twee verschillende taakkaarten uit een vlucht wil betrekken, betaalt in beide gevallen 20 euro per hectare extra. “Bijvoorbeeld wanneer je zowel een onkruidkaart voor aardappelopslag en grassen wenst.” ●