Al abonnee? Activeer hier uw premium account

Lever af, voordat het te laat is

januari 2024


Wellicht een bijzondere raad om mee te beginnen, maar gelet op de vele problemen in nat ingeschuurde partijen adviseren we: lever aardappelen af, voordat het te laat is. Voor de overige nog wel te beheersen partijen geldt vooral: laat het droogprogramma zo lang mogelijk aan, hou de bakkwaliteit scherp in het oog en controleer dagelijks op rot.

De verschillen in kwaliteit tussen de bewaarpartijen zijn groot. Grofweg is daarin een tweedeling te maken tussen wat voor half oktober ingeschuurd is en alles daarna. Wanneer het gaat om de vroeg en droog binnengekomen aardappelen kunnen we kort zijn met het advies. Deze liggen nu vrijwel allemaal op bewaartemperatuur. Daarbij is het van belang die vast te houden, gecombineerd met af en toe luchtverversing. Hou ook condensvorming in de gaten. Zet ruimteventilatoren op tijd aan wanneer koud weer op komst is. Laat deze (door)draaien wanneer de buitentemperatuur 5 graden lager is dan de producttem­peratuur. Door de veelal geslaagde MH-behandeling in het groeiseizoen is kieming in deze partijen over het algemeen rustig, zeker gelet op vorig jaar. Voor rassen als Fontane, Markies en Agria zal rond dit tijdstip in veel gevallen pas de eerste toediening met kiemremmers aan de orde zijn. Innovator zal onlangs een eerste behandeling hebben gekregen, en Challenger is over het algemeen toe aan een tweede beurt.

Monitor strak op rot

Het uitgebreidere advies is weggelegd voor de aardappelen die onder natte omstandigheden in de bewaarloods gedraaid zijn en soms zelfs nog binnen moeten komen. Het eerste wat we iedereen op het hart willen drukken is, hou de partij dagelijks in het oog en monitor strak op rot. De situatie hieromtrent loopt per partij sterk uiteen. Vooral rot als gevolg van vorstschade kan verraderlijk zijn, zeker als deze voor de oogst al dieper de grond is ingetrokken. Wat over het algemeen meevalt is vrieskou die alleen de groene uiteinden van blootliggende knollen heeft aangetast. Je ziet wel aangetaste plekjes, maar bij goede droging stopt de rotting. Eén raad staat nu aan de top bij natte partijen: vergeet de standaardprogramma’s. Het enige wat nu telt is het droogprogramma, oftewel draai een partij droger dan droog. Liever droger dan normaal, om er zo zeker van te zijn dat het lekvocht in de bovenste laag van de aardappelhoop onder controle blijft. Koel het product bovendien niet te snel in. Dat de knollen rond dit tijdstip nog niet op bewaartemperatuur liggen, is gelet op de omstandigheden zelfs beter. We hebben in winters als nu en die van de voorbije jaren steeds vaker te maken met hoge dauwpunttemperaturen. Deze ligt gedurende langere perioden al gauw op 6 tot 7 graden Celsius. Wie dan fritesaard­appelen met buitenlucht wil blijven drogen, heeft een knoltemperatuur nodig die dan minstens 2 graden hoger is. Dat lukt dus niet of nauwe­lijks wanneer deze al op 7 graden achter de planken liggen.

Regel in op kanaaltemperatuur

Lijkt de partij, na de wondheling, op een gegeven moment aardig op te drogen en komt rot onder controle, dan kun je in stapjes gaan werken aan verlaging van de producttemperatuur. Dat kan ook als het droogprogramma nog aan staat. De strategie is dan om de ventilatie te regelen aan de hand van de kanaaltemperatuur. Door deze heel geleidelijk te verlagen met enkele tienden tot een halve graad per keer, zal de knoltemperatuur langzaam gaan dalen en blijft tegelijkertijd het droogproces doorgaan. Lukt het vanwege een lange droogactie niet om tijdig een kiemremming uit te voeren, stel deze gewoon uit. Kieming is onder de genoemde omstandigheden bijzaak. Belangrijker is om hierin te monitoren op bakkwaliteit. Lijkt die af te nemen, ga dan zo snel mogelijk in overleg met de afnemer, want een partij die niet meer bakt is sowieso verloren. Het beste advies voor veel natte partijen is misschien nog wel, lever ze af voordat het te laat is. ●

In deze Bewaarcolumn delen vier ervaren bedrijfsadviseurs van Delphy bij toerbeurt actuele bewaartips met lezers van Aardappelwereld magazine. Dit keer een bijdrage van Reinier Stoutjesdijk, werkzaam in de regio Tholen/West-Brabant.


Lees hier ons volledige bewaardossier!

Evenementen

©2015 - 2024 Aardappelwereld | Ontwerp en realisatie COMMPRO