Dick Hylkema

Aan deze titel moest ik denken toen rondom de verkiezingen voor de Tweede Kamer er vaak te horen was dat het belang van het buitenland voor Nederland nauwelijks aandacht heeft gekregen. Het wordt vaak aangeduid dat Nederland niet verder kijkt dan de eigen dijk. Een ontwikkeling die ik wel herken, niet alleen met de verkiezingen. Want dan is het nog wel enigszins te begrijpen. Nogal wat kiezers zweven en stemmen voor zaken die ze in Nederland verbeterd willen zien. Bovendien spelen lijsttrekkers daarop in en benadrukken zij vooral zaken die ze op kortere termijn voor de Nederlandse burger willen verbeteren. Zoals verhoging van het minimumloon, meer huizenbouw, betaalbare prijzen van voedingsmiddelen, de beschikbaarheid van betaalbare huurwoningen enzovoort. Maar een slag dieper komt nauwelijks aan de orde. 72 procent van de toegevoegde waarde van de Nederlandse industrie komt uit export. Bijna een derde van ons inkomen wordt verdiend in het buitenland dankzij een exportwaarde van ruim 600 miljard euro. En hier zijn bij exporterende bedrijven en toeleveranciers 2,5 miljoen voltijdse banen mee gemoeid voor de Nederlandse bevolking. Een onmisbare factor bij het betaalbaar maken en dus realiseren van veel genoemde binnenlandse aangelegenheden.

Als het over het Nederlandse waterbeheer gaat beveelt de Rekenkamer de minister van I&W aan: ‘kijk langer vooruit met een bredere blik’. Dat advies zou mijns inziens op het gebied van de Nederlandse economie ook gegeven kunnen worden. En dan het liefst in een nieuw regeerakkoord. Met hierin een visie voorbij 2050 waarin staat dat Nederland sterk moet blijven in zijn internationale positie en dat we daar hard aan moeten werken, niet alleen voor de landbouw en de aardappelsector, maar als credo voor de gehele economie. Wellicht is ooit een studie van de Rekenkamer nodig, ‘Voorbij de grens’. Ik hoop het eigenlijk niet.

Dick Hylkema
Directeur Nederlandse Aardappel Organisatie (NAO)