Al abonnee? Activeer hier uw premium account

Over gebreksziekten in aardappelen: Kaligebrek

17 januari 2023

Aardappelen hebben veel kali (K) nodig. K wordt na stikstof in de grootste hoeveelheden door de plant opgenomen. Zowel op zavel-, zeeklei- en (zware) rivierkleigronden als op zand- en veenkoloniale gronden worden veelvuldig verschijnselen van K-gebrek waargenomen. Kaligebrek komt meestal voor in de tweede helft van het groeiseizoen, en dan vaak gedurende een langdurige droge periode na een periode met overvloedige neerslag. Een deel van de K in het blad spoelt bij veel regen uit, zodat een tekort aan K ontstaat. Aangezien K zeer belangrijk is voor de vochtbalans kan dan bij zonnig sterk drogend weer acuut K-gebrek en bij gevolg schade ontstaan.

Een substantieel tekort in de grond kan ontstaan door uitspoelen of door geen of onvoldoende toediening. Bovendien kan K in onvoldoende mate voor het gewas beschikbaar zijn door: a) fixatie, zoals bv. op zwaardere rivierkleigronden en b) door interactie met Ca++– en/of Mg++ ionen, waardoor K-gebrek kan voorkomen bij K-getallen die, volgens het analyserapport gelijk zijn aan of zelfs boven de streefwaarde liggen. Er moet terdege rekening worden gehouden met het magnesiumgehalte van de te gebruiken meststoffen. In feite moet, zeker voor de zetmeelaardappelteelt, bij (te) hoge Ca- en Mg-gehaltes Kaligebrek in de grond voor het K-getal worden gecorrigeerd en dient dienovereenkomstig meer K te worden gegeven.

Functie en mobiliteit

K is essentieel voor een normale groei en ontwikkeling van de plant. K is binnen de plant zeer mobiel, zowel tussen individuele cellen als tussen weefsels en in vaatbundels. Bij een tekort aan K wordt het in eerste instantie ten behoeve van jonger blad aan oudere bladeren onttrokken. Hoewel het K+-ion zelf niet deelneemt in het metabolisme is het het meest voorkomende ion in het cytoplasma (celvocht) en het speelt een uiterst belangrijke rol in de osmotische potentiaal (celspanning) van cellen en weefsels. Daarnaast speelt het K-ion een bijzondere rol in de waterhuishouding van de plant. Door de hoge concentratie in het celsap en de chloroplasten heeft K een belangrijke invloed op de zuurgraad van het cytoplasma en stabiliseert de pH op waarden tussen 7 en 8, het optimum voor de meeste enzymreacties. K speelt een belangrijke rol in meristemen (deelweefsels) en bij de celstrekking, de activering van enzymen, de fotosynthese, de synthese van eiwitten en het openen en sluiten van de huidmondjes; kortom bij tal van belangrijke levensprocessen van de plant.

Openingsfoto: De eerst zichtbare verschijnselen van kaligebrek: donker verkleurend, diepnervig, glimmend blad met een begin van bronskleuring. (Soil and Crop Improvement Assen)

Evenementen

©2015 - 2024 Aardappelwereld | Ontwerp en realisatie COMMPRO